کدینگ در حسابداری
كدينگ در سيستمهاي حسابداري كليد حل مشكلات و رمز موفقيت در ارائه گزارشات مورد نياز مديريت و ديگران مي باشد. در سيستمهاي حسابداري چهار كد بصورت پله اي براي شناسايي حسابها طراحي شده است كه اين پله اي بودن كدها امكان گسترده نمودن گزارشات و دريافت سريع و دقيق اطلاعات را باحجم عمليات بسيار كم مي دهد. اين كدها عبارتند از : كل‘ معين‘ تفصيلي و مركز . شما با يك معين مي توانيد بصورت تفكيك و مجموع ‘ اطلاعات حسابهاي مراكز و اشخاص مختلف را دريافت نمائيد
در ادامه مباحث مربوط به تهيه صورتهای مالی اين بار به بررسی مفاهيم اوليه حسابداری و تأثير آن بر صورتهای مالی خواهيم پرداخت .
مفاهيم اوليه حسابداری يا همان مفروضات ، اصول و ميثاقهای حسابداری نقش مهم و اساسی در تهيه صورتهای مالی ايفا می کنند . ابتدا اين مفاهيم را نام برده سپس تأثيرات آنها را بررسی می کنيم .
مفروضات : مفروضات اموری بديهی است که نيازی به اثبات ندارد . فروضات حسابداری عبارتند از :
۱ - فرض تداوم فعاليت ۲ - فرض تفکيک شخصيت ۳ - فرض دوره مالی
۴ - فرض تعهدی ۵ - فرض اندازه گيری بر حسب واحد پول
اصول : جنبه علمی و کاربردی در حسابداری دارند . اين اصول عبارتند از :
۱ - اصل بهای تمام شده ۲ - اصل تحقق درآمد ۳ - اصل تطابق
۴ - اصل افشاء کامل
ميثاقها : در بسياری از موارد بکارگيری اصول و مفروضات حسابداری با محدوديتهايی همراه است . اين محدوديتها که به آنها ميثاقها و محدوديتهای اجرايی نيز گفته می شود عبارتند از :
۱ - ميثاق اهميت ۲ - ميثاق فزونی منافع بر مخارج ۳ - ميثاق احتياط
۴ - ميثاق خصوصيات صنعت
البته ميثاقهای حسابداری به اين ۴ مورد محدود نمی شود . اما برای بحث ما اين ۴ نکته کفايت می کند .
حال به بررسی تأثير اين مفاهم بر روی صورت سود و زيان و ترازنامه خواهيم پرداخت .
مفاهيم حاکم بر ترازنامه :
۱- فرض تداوم فعاليت ۲- فرض واحد اندازه گيري ۳ - اصل افشاء
۴- اصل بهای تمام شده ۵ - ميثاق اهميت
ترازنامه بر اساس فرض تداوم فعاليت تهيه می شود . يعنی فرض بر اين است که يک موسسه برای دوره نا محدود فعاليت می کند . اين صورت حساب نيز مانند ساير صورت حسابها بر مبنای فرض واحد اندازه گيری بر حسب واحد پول استوار است . تمامی صورتهای مالی در ايران بايد بر اساس واحد پول ريال تهيه شود .
در صورت ترازنامه اصل افشاء بسيار با اهميت است . زيرا ارقامی که در اين صورت مالی ذکر می شود بسيار با اهميت است و بايد تمامی ارقام با دقت و به طور کامل افشاء شود . ضمنا بر طبق اصل بهای تمام شده تمامی اقلام در ترازنامه با بهای تمام شده تاريخی ثبت می شوند . يعنی در طول چند سال هيچ گونه تجديد ارزيابی در اقلام ترازنامه صورت می گيرد .
بر طبق ميثاق اهميت بايد تنها ارقام با اهميت در ترازنامه ذکر شود . ارقام ترازنامه ، ارقامی با اهميت ( از نظر ريالی ) می باشند که البته مفهوم اهميت مفهومی نسبی می باشد .
مفاهيم حاکم بر صورت سود و زيان :
۱ - اصل تحقق درآمد ۲ - فرض دوره مالی ۳ - اصل تطابق
۴ - ميثاق احتياط ۵ - اصل افشاء ۶ - ميثاق اهميت
۷ - ميثاق فزونی منابع بر مخارج
بر طبق اصل تحقق درآمد هر مبلغی که دريافت شود درآمد نمی باشد و چه بسا مواردی که مبلغی دريافت نشود اما درآمد ثبت گردد . صورت سود و زيان بر فرض دوره مالی استوار است . يعنی مبنای تهيه اين صورت يک دوره مالی معين می باشد . در ضمن بر مبنای اصل تطابق ، هزينه های هر دوره تنها بايد با درآمدهای همان دوره مطابق شود .
بر مبنای ميثاق احتياط بايد مراقبت شود که هزينه های دوره کمتر از واقع و درآمد های دوره بيشتر از واقع ثبت نشود .
اصل افشاء و ميثاق اهميت در صورت سود و زيان به اين معناست که بايد ارقام اين صورت به طور کامل افشاء شود و چون ارقام در صورت سود و زيان از نظر ريالی کم ارزش تر از ترازنامه است پس بايد درمورد آن توجه بيشتری بشود . در آخر بايد توجه داشت که هزينه های تهيه صورت مالی نبايد بيش از منافع حاصل از آن باشد .
البته در مورد يادداشتهای پيوست بايد اين نکته را ذکر کنم که يادداشتهای پيوست بر مبنای اصل افشاء کامل تهيه می شود .
نکاتی که در بالا ذکر شد تنها چکيده ای از مطالبی است که می توان در حيطه اين موضوع بيان کرد که البته به علت کمبود زمان نمی توانيم تمامی اين موارد را ذکر کنيم .