صورتهای مالی
هدف صورتهای مالی یا گزارشهای مالی یا گزارشگری مالی عبارت است از، بازنمایی اطلاعات خلاصهشده و طبقهبندیشده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف‌پذیری مالی واحد تجاری، به گونهای که برای طیفی گستردهای از استفاده‌کنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی فایدهمند واقع شود.صورتهای مالی همچنین نتایج ایفای وضیفه مباشرت مدیریت یا حسابدهی آنها را در قبال منابعی که د راختیارشان قرار گرفته است نشان میدهد. به منظور دستیابی به این هدف، در صورتهای مالی یک واحد تجاری اطلاعاتی درباره موارد زیر ارائه میشود:
دارایی ها- بدهی ها- حقوق صاحبان سرمایه- درآمدها- هزینه ها- جریانهای نقدی
این اطلاعات همراه با سایر اطلاعات مندرج در یادداشتهای توضیحی، استفاده کنندگان صورتهای مالی را در پیش بینی جریانهای نقدی آتی واحد تجاری و خصوصا در زمان بندی و اطمینان از توانایی آن در ایجاد وجه نقد کمک میکند.
مجموعه کامل صورتهای مالی شامل اجزای زیر است:
الف) صورتهای مالی اساسی
- ترازنامه
- صورت سود و زیان
- صورت سود و زیان جامع
- صورت جریان وجوه نقد
ب) یادداشتهای توضیحی
ساختار و محتوا:
هر یک از اجزای صورتهای مالی باید به وضوح مشخص شود بعلاوه اطلاعات زیر باید بگونه ای بارز نشان داده شود و در صورت لزوم برای درک صحیح اطلاعات ارائه شده تکرار شود:
- نام واحد گزارشگر و شکل حقوقی آن
- اینکه صورتهای مالی مربوط به یک واحد تجاری یا مربوط به گروه واحدهای تجاری است
- تاریخ تراز نامه یا دوره مالی هر کدام که با اجزای صورتهای مالی مناسبت داشته باشد
- واحد پول گزارشگری
- سطح دقت بکار رفته در ارائه ارقام صورتهای مالی
- صورتهای مالی باید حداقل بطور سالانه ارائه شود. در شرایط استثنایی که تاریخ ترازنامه واحد تجاری تغییر میکند و صورتهای مالی برای دوره ای کوتاه تر از یکسال ارائه میشود واحد تجاری باید علاوه بر دوره زمانی تحت پوشش صورتهای مالی، موارد زیر را افشا کند:
- دلیل بکار گرفتن دوره کمتر از یکسال
- این واقعیت که مبالغ مقایسه ای مربوطه به صورتهای مالی و یادداشتهای توضیحی قابل مقایسه نیست.
چنانچه صورتهای مالی ظرف مدت معقولی بعد از تاریخ ترازنامه در اختیار استفاده کنندگان قرار نگیرد مفید بودن آن کاهش میابد. واحدهای تجاری باید صورتهای مالی خود را حداکثر ظرف مدت مقرر در قوانین و مقررات مربوط منتشر کند. عواملی نظیر پیچیدگی عملیات واحد تجاری، دلیل کافی برای برخورداری از گزارشگری به موقع محسوب نمیشود.
تراز نامه:
تراز نامه باید حداقل حاوی این اقلام اصلی باشد:
- داراییهای ثابت مشهود
- داراییهای نامشهود
- سرمایه گذاریها
- موجودی مواد و کالا
- حسابها و اسناد دریافتنی
- موجودی نقد
- حسابها و اسناد پرداختنی
- ذخیره مالیات
- ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان
- بدهی های بلند مدت
- سهم اقلیت
- سرمایه و اندوخته ها
اقلام موجود در ترازنامه بایست به ترتیب نقدینگی در مورد دارایی ها و بر اساس تاریخ سر رسید در مورد بدهی ها مرتب و ارائه شوند
صورت سود و زیان:
صورت سود و زیان در واحدهای بازرگانی بر اساس فروش و در واحدهای خدماتی بر اساس درامد تهیه میشود.
این صورت باید حداقل حاوی اقلام اصلی زیر باشد:
درامدهای عملیاتی- مالیات بر درامد- اقلام غیر مترقبه- هزینه های عملیاتی- هزینه های مالی- سهم اقلیت- سود یا زیان عملیاتی- سود یا زیان فعالیته ای عادی- سود یا زیان خالص- سایر درامدها و هزینه های غیر عملیاتی
سایر صورتهای مالی:
صورت سود و زیان جامع به دو دلیل تهیه میشود
- تجدید ارزیابی
- سود و زیان انباشته
طبقه بندی صورت جریان وجوه نقد در ایران
- مالیات بر درامد
- فعالیتهای تامین مالی
- فعالیتهای سرمایه گذاری
- جریانهای نقدی بر مبنای خالص
- سرمایه گذاریها و سود پرداختی بابت تامین مالی
یادداشتهای توضیحی همراه:
بخش مهمی از صورتهای مالی است زیرا تنها راه عملی برای توصیف کامل و مناسب برخی از وضعیتها و رویدادهای خاص است و معمولا به این ترتیب ارائه میشود:
تاریخچه فعالیتهای واحد تجاری
مبنای تهیه صورتهای مالی
خلاصه اهم رویه های حسابداری
اطلاعات تکمیلی درباره اقلام صورتهای مالی اساسی
رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه
معاملات با اشخاص وابسته
اطلاعات مربوط به اقلام شناسایی نشده در صورتهای مالی اساسی(بدهی های احتمالی و تعهدات سرمایه ای)
نمونه صورت حساب سرمایه:
سرمایه اول دوره ×××
اضافه میشود :
سرمایه گذاری مجدد ×××
سود ویژه ××
×××
کسر میشود :
برداشت ××
زیان ویژه ××
(××)
افزایش (کاهش) در سرمایه ×××
سرمایه پایان دوره ×××