بر اساس قانون 5ساله پنجم توسعه که مقرر میدارد نرخ مالیات و عوارض بر ارزش افزوده از سال اول برنامه سالانه یک درصد افزایش یابد این نرخ از ابتدای سال جاری با تصویب مجلس شورای اسلامی 9درصد تعیین شده است. به منظور جلوگیری از هرگونه مشکلات اجرایی از مودیان مالیاتی مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده درخواست شده است در همه مبادلات اقتصادی افراد مالیات بر ارزش افزوده را به نرخ 9درصد در صورتحساب اعمال و از خریداران دریافت کنند.

شیوه اجرایی مالیات بر ارزش افزوده:

در سیتم مالیات بر ارزش افزوده هر فروشنده در هنگام فروش کالا و خدمات مالیات متعلقه را بر صورتحساب افزوده و انرا همراه قیمت کالا و خدمات از مشتری دریافت مینماید. بدین صورت اولین فروشنده مالیات را یکجا به دولت پرداخت کرده و در مراحل بعدی هر فروشنده تنها مابه تفاوت مالیات را به حساب سازمان امور مالیاتی واریز میکند این عمل بر اساس لایحه پیشنهادی طی یک دوره 2ماهه انجام میگیرد.

 

مالیات تکلیفی:

طبق قانون مالیات مستقیم مالیات تکلیفی به مالیاتهایی اطلاق میگردد که پرداخت کنندگان وجوه هنگام پرداخت مکلفند:

1. مالیات متعلقه را به میزانی که در قانون پیش بینی شده است محاسبه و از وجوه پرداختی کسر نماید
2. وجوه کسر شده به عنوان مالیات قطعی یا علی الحساب گیرنده وجه(صاحب درامد) را ظرف مهلت مقرر به حسابهای تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور واریز و رسید انرا به مودی مالیاتی(گیرنده وجه) ارائه نمایند.

 

انواع مالیاتهای تکلیفی :

مالیات مال الاجاره پرداختی:

وزارت خانه ها،موسسات و شرکتهای دولتی و دستگاههایی که تمام یا قسمتی از بودجه آنها به وسیله دولت تامین میشود.نهادهای انقلاب اسلامی، شهرداریها،شرکتها و موسسات وابسته به آنها و همچنین سایر اشخاص حقوقی مکلفند مالیات مستغلات را از مال الاجاره ای که پرداخت میکنند کسر و ظرف10روز به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم نمایند

مالیات حقوق:

پرداخت کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن مکلفند مالیات متعلق را کسر و ظرف 30روز ضمن تسلیم فهرستی متضمن نام و نشانی دریافت کنندگان حقوق و میزان آن به اداره امور مالیات محل پرداخت ارائه و در ماههای بعد فقط تغییرات را گزارش دهند.

مالیات مضاربه:

عامل(مضارب) مکلف است در موقع تسلیم اظهارنامه علاوه بر پرداخت مالیات خود مالیات درامد سهم صاحب سرمایه را بدون رعایت معافیت ماده101 کسر و به عنوان مالیات علی الحساب صاحب سرمایه، به حساب مالیاتی واریز و رسید آن را به اداره امور مالیاتی ذیربط صاحب سرمایه ارائه نمایند

مالیات حق الوکاله:

وزارت خانه ها،موسسات و شرکتهای دولتی ، شهرداریها و موسسات وابسته به دولت مکلفند از وجوهی که بابت حق الوکاله به وکلا پرداخت میکنند 5% آن را کسر و بابت علی الحساب مالیاتی وکیل ظرف 10 روز به اداره امور مالیاتی محل پرداخت نمایند

مالیات علی الحساب:

وزارت خانه ها،موسسات و شرکتهای دولتی ، شهرداریها و موسسات وابسته به دولت و کلیه اشخاص حقوقی اعم از انتغاعی و غیر انتفاعی و صاحبان مشاغل که مکلف به ثبت فعالیتهای شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل موضوع قانون تجارت هستند مکلفند در هر موردی که بابت حق الزحمه پزشکی هزینه های بیمارستانی و آزمایشگاهی و رادیولوژی،داوری،مشاوره،کارشناسی،حسابرسی،خدمات مالی و اداری، نویسندگی، تالیف و تصنیف،آهنگسازی، نقاشی و دلالی، هرگونه حق الزحمه یا کارمزد ارائه خدمات به استثنای کارمزد پرداختی به بانکها، صندوق تعاون و موسسات اعتباری غیر بانکی مجاز،امور مربوط به نظافت اماکن،اجاره ماشین آلات اداری و محاسباتی، کلیه خدمات و ارتباطات رایانه ای اجاره هر نوع وسایل نقلیه موتوری،زمینی،هوایی و دریایی،ماشین الات و کارخانجات و سردخانه ها، انبارداری نگهداری و تعمیر آسانسور و شوفاژ و تهویه مطبوع،هر نوع کار ساختمان و تجهیزات فنی، تهیه طرح ساختمان ها و تاسیسات، نقشه کشی،نقشه برداری، نظارت و محاسبه فنی، حمل و نقل و وجوهی که بابت حق نمایش فیلم به هرعنوان پرداخت میکنند 5% انرا به عنوان علی الحساب مالیات مودی کسر و ظرف 30روز به حساب تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی واریز و رسید انرا به مودی تسلیم نمایند و همچنین ظرف همین مدت مشخصات دریافت کنندگان را با نام و نشانی آنها به اداره امور مالیاتی ذی ربط ارسال دارند

سایرمالیاتهای تکلیفی:

از جمله سایرمالیاتهای تکلیفی درمورد مالیات بر درامد اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از ایران و تکالیف مقرر درخصوص پرداخت کنندگان وجوه میباشد.

جرائم و مجازاتها:

نسبت به اشخاصی که به شرح مقررات قانون مالیاتهای مستقیم مکلف به تسلیم صورت یا فهرست یا قرارداد یا مشخصات راجع به مودی میباشند در صورتی که از تسلیم آنها در موعد مقرر خودداری و یا بر خلاف واقع تسلیم نمایند جریمه متعلق عبارتست از:

1. درمورد حقوق از2% حقوق پرداختی در خصوص پیمانکاری1% کل مبلغ قرارداد و در هر حال مودی متضامنا مسئول جبران زیان وارده به دولت خواهند بود
2. هر شخص حقیقی یا حقوقی که به موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مودیان دیگر میباشد در صورت تخلف از انجام وظایف مقرره علاوه بر مسئولیت تضامنی که با مودی در پرداخت مالیات خواهد داشت مشمول جریمه ای معادل 20%مالیات پرداخت نشده خواهد بود هرگاه مکلف به کسر مالیات شخص حقوقی غیر دولتی باشد مدیر یا مدیران مربوط نیز علاوه بر مسئولیت تضامنی نسبت به پرداخت مالیات و جرائم متعلق به حبس تادیبی از 3ماه تا 2سال محکوم خواهند شد.