شناخت‌ هزينه‌

54 .     مخارج‌ تحمل‌شده‌ براي‌ ‌داراييهاي نامشهود بايد در زمان‌ وقوع‌ به‌عنوان‌ هزينه‌ شناسايي‌ شود مگر آنكه‌ :

الف.    بخشي‌ از مخارج‌ يك‌ دارايي‌ نامشهود (طبق‌ بند 5) را تشكيل‌ دهد كه‌ حائز‌ معيارهاي‌ شناخت‌ باشد (به بندهاي‌ 12 الي‌ 53 مراجعه شود)، يا

ب ‌.     آن‌ قلم‌ در يك‌ تركيب‌ تجاري‌ تحصيل‌ شده‌ باشد و نتوان‌ آن‌ را به عنوان‌ دارايي‌ نامشهود شناسايي‌ كرد. در اين‌ موارد، مخارج‌ مزبور بايد بخشي‌ از مبلغ‌ قابل‌ انتساب‌ به‌ سرقفلي‌ در تاريخ‌ تحصيل‌ را تشكيل‌ دهد.

55 .   با توجه‌ به‌ تعريف‌ و معيارهاي‌ شناخت‌ دارايي‌ نامشهود، نمونه‌ مخارجي‌ كه‌ در زمان‌ وقوع‌ به عنوان‌ هزينه‌ شناسايي‌ مي‌شود به‌ قرار زير است‌ :

الف‌.  مخارج‌ قبل‌ از تأسيس‌ يك‌ واحد يا فعاليت‌ جديد و مخارج‌ راه‌اندازي‌ ماشين‌آلات‌ طي‌ دوره قبل‌ از توليد يا فعاليت‌ در حد ظرفيت‌ عملي‌ مگر درمواردي‌ كه‌ اين‌ مخارج‌ طبق استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 11 با عنوان داراييهاي ثابت مشهود به حساب‌ دارايي‌ ثابت‌ مشهود منظور مي‌شود.

ب ‌.  مخارج‌ تأسيس‌ از قبيل‌ مخارج‌ حقوقي‌ براي‌ تهيه‌ اساسنامه‌ و شركت‌نامه‌، حق‌مشاوره‌ و مخارج‌ ثبت‌.

ج‌  .  مخارج‌ فعاليتهاي‌ آموزشي‌.

د   .  مخارج‌ تبليغات‌.

ﻫ   .  مخارج‌ تغيير مكان‌ يا سازماندهي‌ مجدد تمام‌ يا بخشي‌ از يك‌ واحد تجاري‌.

 

56 .   بند 54، شناخت پيش‌پرداخت بابت خريد کالا يا خدمات مرتبط با دارايي نامشهود را به عنوان دارايي منع نمي‌کند.

عدم‌ شناخت‌ هزينه‌هاي‌ گذشته‌ به عنوان‌ دارايي‌

57 .    مخارج‌ مربوط‌ به‌ تحصيل‌ يا ايجاد اقلام‌ نامشهود كه‌ در صورتهاي‌ مالي‌ قبلي‌ به عنوان‌ هزينه‌ شناسايي‌ شده‌ است‌، نبايد بعداً به عنوان‌ بخشي‌ از بهاي‌ تمام‌ شده‌ يك‌ دارايي‌ نامشهود شناسايي‌ شود.

اندازه‌گيري‌ دارايي‌ نامشهود پس از شناخت‌ اوليه‌

58 .    واحد تجاري بايد يکي از دو روش ” بهاي تمام‌شده“ به شرح بند 59 يا ” تجديد ارزيابي“ به شرح بند 60 را به عنوان رويه حسابداري خود انتخاب کند و آن را در مورد تمام اقلام يک طبقه دارايي نامشهود بکار گيرد.

روش بهاي تمام شده

59 .     دارايي‌ نامشهود پس از شناخت‌ اوليه‌ بايد به‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ پس از كسر استهلاك‌ انباشته‌ و هرگونه‌ كاهش‌ ارزش‌ انباشته منعكس‌ ‌شود.

روش تجديد ارزيابي‌ ‌

60 .      پس از شناخت اوليه دارايي نامشهود، چنانچه ارزش منصفانه به گونه‌اي اتکاپذير قابل اندازه‌گيري باشد بايد آن را به مبلغ تجديد ارزيابي (ارزش منصفانه در تاريخ تجديد ارزيابي) پس از کسر استهلاک انباشته و کاهش ارزش انباشته بعدي، ارائه کرد. تجديد ارزيابي بايد به طور منظم انجام شود تا اطمينان حاصل گردد مبلغ دفتري، تفاوت با اهميتي با ارزش منصفانه در تاريخ ترازنامه ندارد. شرايط ارزيابي و نحوه انعکاس در صورتهاي مالي تابع مفاد استاندارد حسابداري شماره 11 با عنوان ”داراييهاي ثابت مشهود“ و بندهاي 61 تا 64 زير است.

61 .   اعمال روش تجديد ارزيابي در مورد داراييهاي نامشهودي که قبلاً معيارهاي شناخت به عنوان دارايي را احراز نکرده‌اند، مجاز نيست.

62 .   روش تجديد ارزيابي پس از شناخت اوليه دارايي به کار مي‌رود. بااين‌حال، چنانچه به دليل احراز نشدن معيارهاي شناخت طي بخشي از فرايند ايجاد دارايي، تنها بخشي از مخارج آن به عنوان دارايي شناسايي شده باشد (به بند 51 مراجعه شود)، روش تجديد ارزيابي مي‌تواند براي کل دارايي به کار رود. همچنين روش تجديد ارزيابي مي‌تواند براي دارايي نامشهود تحصيل‌‌شده از طريق کمکهاي بلاعوض دولت بکار رود.

63 .   براي داراييهاي نامشهود عموماً تعيين ارزش منصفانه به‌گونه‌اي قابل‌اتکا امکان‌پذير نيست. براي مثال، اگرچه ارزش منصفانه براي بعضي از داراييهاي نامشهود مانند حق کسب، پيشه و تجارت و حق‌امتياز تلفن، قابل‌تعيين است اما تعيين ارزش منصفانه مواردي مانند نامهاي تجاري، حق نشر و تکثير آثار فرهنگي و هنري، حق اختراع يا علايم تجاري مشکل است زيرا چنين داراييهايي منحصر بفرد مي‌باشند. همچنين، باوجود اينکه داراييهاي نامشهود خريد و فروش مي‌شوند، اما قراردادها براساس مذاکرات بين خريداران و فروشندگان خاص منعقد مي‌گردد و معاملات غير مکرر هستند. به همين دليل، قيمتي که براي يک دارايي پرداخت مي‌شود ممکن است شواهد کافي براي ارزش منصفانه دارايي ديگر فراهم نکند.

64 .     چنانچه در يک طبقه از داراييهاي نامشهود تجديد ارزيابي شده، به دليل قابل‌اتکا نبودن ارزش منصفانه، تجديد ارزيابي يک قلم دارايي نامشهود امکان‌پذير نباشد، آن دارايي بايد به بهاي تمام شده پس از کسر استهلاک انباشته و کاهش ارزش انباشته منعکس شود.

عمر مفيد

65 .     واحد تجاري بايد معين يا نامعين بودن عمر مفيد يک دارايي نامشهود را ارزيابي کند و درصورت معين بودن، مدت آن، يا تعداد توليد يا ساير معيارهاي مشخص‌کننده عمر مفيد را تعيين نمايد. واحد تجاري در صورتي بايد عمر مفيد دارايي نامشهود را نامعين تلقي کند که برمبناي تحليل کليه عوامل مربوط، نتواند براي دوره‌اي که انتظار مي‌رود دارايي، جريان نقدي ورودي ايجاد نمايد، محدوده‌اي پيش‌بيني کند.

66 .   حسابداري دارايي نامشهود مبتني بر عمر مفيد آن است. دارايي نامشهود با عمر مفيد معين مستهلک مي‌گردد (به بندهاي 74 الي 82 مراجعه شود) ولي دارايي نامشهود با عمر مفيد نامعين مستهلک نمي‌گردد.

67 .   براي‌ تعيين‌ عمر مفيد دارايي نامشهود‌، عوامل‌ متعددي‌ نظير موارد زير بررسي‌ مي‌شود :

الف‌.  استفاده‌ مورد انتظار واحد تجاري‌ از دارايي‌،

ب‌ .  چرخه عمر محصول مرتبط با دارايي و اطلاعات‌ عمومي‌ درخصوص‌ برآورد عمر مفيد انواع‌ داراييهاي‌ مشابه و با کاربرد مشابه،

ج  ‌.  نابابي‌ دارايي‌ بر اثر مسائل فني، تغييرات فناوري، مسائل تجاري يا ساير دلايل،

د   .  سطح‌ مخارج‌ نگهداري‌ لازم‌ به منظور‌ كسب‌ منافع‌ اقتصادي‌ آتي‌ مورد انتظار از دارايي‌ با توجه‌ به‌ توان‌ و قصد واحد تجاري‌ براي‌ رسيدن‌ به‌ سطح‌ مزبور،

ﻫ   .  ثبات صنعتي که دارايي در آن مورد استفاده قرار مي‌گيرد يا تغيير در تقاضاي بازار براي محصولات و خدمات توليد شده به وسيله دارايي،

و   .  اقدامات‌ مورد انتظار رقباي‌ فعلي‌ و بالقوه‌، مراجع‌ دولتي‌ و ديگران‌،

ز   .  دوره‌ كنترل‌ بر دارايي‌ و محدوديتهاي‌ قانوني‌ يا موارد مشابه‌ آن‌ درخصوص‌ استفاده‌ از دارايي‌ مانند‌ وجود تاريخ‌ انقضاي قرارداد اجاره،

ح  .  قابليت‌ تمديد حقوق‌ ناشي از دارايي‌ نامشهود مورد نظر، و

ط  .  ميزان‌ وابستگي‌ عمر مفيد دارايي‌ به‌ عمر مفيد ساير داراييهاي‌ واحد تجاري‌.

68 .   اصطلاح «نامعين» به معني «نامحدود» نيست. عمر مفيد دارايي نامشهود تنها منعکس‌کننده آن بخش از مخارج آتي مورد نياز براي نگهداري دارايي در سطح عملکرد استاندارد آن و توانايي و قصد واحد تجاري براي رسيدن به آن سطح است. سطح عملکرد استاندارد در زمان برآورد عمر مفيد دارايي تعيين مي‌شود. مخارج آتي برنامه‌ريزي شده مازاد بر ميزان مورد نياز براي نگهداري دارايي در سطح عملکرد استاندارد نبايد بر نتيجه‌گيري در مورد نامعين بودن عمر مفيد دارايي نامشهود تأثيرگذار باشد.

69 .   با توجه به تغييرات سريع در فناوري، نرم‌افزار رايانه‌اي و بسياري ديگر از داراييهاي نامشهود آسيب‌پذيرند. بنابراين، احتمال مي‌رود عمر مفيد اين‌گونه داراييها کوتاه باشد.

70 .   عمر مفيد دارايي نامشهود ممکن است خيلي طولاني يا حتي نامعين باشد. وجود ابهام، دليل موجهي براي برآورد محتاطانه عمر مفيد دارايي است، اما انتخاب عمر مفيدي که بطور غير واقع‌بينانه کوتاه است را توجيه نمي‌کند.

71 .      عمر مفيد دارايي نامشهود ناشي از حقوق قراردادي يا ساير حقوق قانوني نبايد بيشتر از دوره حقوق مذکور باشد، اما ممکن است با توجه به دوره مورد انتظار استفاده از دارايي توسط واحد تجاري، کوتاهتر باشد. اگر حقوق قراردادي يا ساير حقوق قانوني براي دوره محدودي باشد که قابل تمديد است، عمر مفيد دارايي نامشهود تنها در صورتي شامل دوره ‌(هاي) قابل تمديد خواهد بود که شواهد پشتيباني‌کننده تمديد دوره، بدون صرف مخارج عمده توسط واحد تجاري، وجود داشته باشد.

72 .   عوامل اقتصادي و قانوني ممکن است بر عمر مفيد دارايي نامشهود اثر گذارد. عوامل اقتصادي تعيين‌کننده طول دوره‌اي است که منافع اقتصادي آتي توسط واحد تجاري کسب مي‌شود. عوامل قانوني ممکن است طول دوره‌اي که واحد تجاري اين منافع را کنترل مي‌نمايد، محدود کند. عمر مفيد دارايي، دوره‌ کوتاهتر تعيين شده توسط اين عوامل است.

73 .   وجود عوامل زير، ازجمله مواردي است که بيانگر توان واحد تجاري براي تمديد حقوق قراردادي يا ساير حقوق قانوني بدون صرف مخارج عمده است:

الف.  شواهدي، احتمالاً برمبناي تجربه، وجود داشته باشد که حقوق قراردادي يا ساير حقوق قانوني تمديد خواهد شد. اگر تمديد مشروط به موافقت يک شخص ثالث است، شواهدي در مورد کسب موافقت وي نيز وجود داشته باشد،

ب .  شواهدي درخصوص تأمين شرايط لازم براي تمديد وجود داشته باشد، و

ج  .  مخارج تمديد در مقايسه با منافع اقتصادي آتي مورد انتظار آن عمده نباشد.

داراييهاي نامشهود با عمر مفيد معين

دوره و روش استهلاک

74 .     مبلغ استهلاک‌پذير دارايي نامشهود با عمر مفيد معين بايد برمبنايي سيستماتيک طي عمر مفيد آن مستهلک شود. محاسبه استهلاک بايد از زماني شروع شود که دارايي براي استفاده آماده باشد، يعني زماني که دارايي در موقعيت و شرايط لازم براي استفاده موردنظر مديريت قرار دارد. محاسبه استهلاک از زماني که دارايي طبق استاندارد حسابداری شماره 31 با عنوان ”داراییهای غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده“، به طور مستقل یا در قالب یک مجموعه واحد، به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقه‌بندی می‌شود و يا تاریخ قطع شناخت، بايد متوقف شود. روش استهلاک بايد الگوي مصرف منافع اقتصادي آتي مورد انتظار دارايي توسط واحد تجاري را منعکس کند. چنانچه آن الگو به نحو اتکاپذير قابل تعيين نباشد بايد از روش خط مستقيم استفاده شود. هزينه استهلاک هر دوره بايد به عنوان هزينه دوره شناسايي شود، مگر اينکه به موجب اين استاندارد يا ساير استانداردهاي حسابداري در مبلغ دفتري دارايي ديگر منظور شود.

75 .   روشهاي‌ متفاوتي‌ را مي‌توان‌ جهت‌ تخصيص‌ سيستماتيك‌ مبلغ‌ استهلاك‌پذير يك‌ دارايي‌ طي‌ عمر مفيد آن‌ بكار گرفت‌. اين‌ روشها شامل‌ خط‌ مستقيم‌، نزولي‌ و مجموع‌ آحاد توليد است‌. روش‌ مورد استفاده‌ براي‌ دارايي،‌ بر مبناي‌ الگوي‌ مصرف‌ منافع‌ اقتصادي‌ آتي مورد انتظار انتخاب‌ مي‌شود و به طور يكنواخت‌ طي‌ دوره‌هاي‌ مختلف‌ اعمال‌ مي‌شود مگر اينكه‌ در الگوي‌ مزبور تغييري‌ حاصل‌ شود. چنانچه‌ نتوان‌ الگوي‌ مصرف‌ را به‌‌گونه‌اي‌ اتكاپذير تعيين‌ كرد، از روش‌ خط‌مستقيم‌ استفاده‌ مي‌شود.

76 .   استهلاك‌ معمولاً به‌عنوان‌ هزينه‌ شناسايي‌ مي‌شود. با اين حال‌ در برخي‌ شرايط‌، منافع‌ اقتصادي‌ دارايي‌ به جاي‌ اينكه‌ منجر به‌ هزينه‌ شود، در توليد ساير داراييهاي‌ واحد تجاري‌ جذب‌ مي‌شود. در اين‌ موارد، استهلاك بخشي‌ از بهاي‌ تمام‌ شده‌ اين‌ داراييها را تشكيل‌ مي‌دهد و به مبلغ‌ دفتري‌ آنها اضافه‌ مي‌شود. براي‌ مثال‌ استهلاك‌ داراييهاي‌ نامشهود مورد استفاده‌ در فرايند توليد، به مبلغ‌ دفتري‌ موجودي‌ مواد و كالا اضافه‌ مي‌شود.

ارزش‌ باقيمانده

77 .    ارزش‌ باقيمانده‌ يك‌ دارايي‌ نامشهود با عمر مفيد معين بايد صفر فرض‌ شود مگر اينكه‌:

الف‌.    شخص‌ ثالثي‌ خريد دارايي‌ را با قيمت‌ مشخص‌ در پايان‌ عمر مفيد آن‌ تعهد كرده‌ باشد، يا

ب ‌.     ارزش‌ باقيمانده را بتوان‌ به‌گونه‌اي‌ اتكاپذير اندازه‌گيري‌ كرد.

 

78 .   مبلغ‌ استهلاك‌پذير يك‌ دارايي‌ نامشهود با عمر مفيد معين پس از كسر ارزش‌ باقيمانده آن‌ تعيين‌ مي‌شود. وجود ارزش‌ باقيمانده متضمن اين است که واحد تجاري انتظار دارد دارايي‌ نامشهود را قبل‌ از پايان‌ عمر اقتصادي‌ آن‌ واگذار كند.

79 .   ارزش باقيمانده يک دارايي نامشهود برمبناي مبلغ قابل بازيافت ناشي از واگذاري آن برآورد مي‌شود. اين مبلغ، در تاريخ برآورد، برمبناي قيمت فروش دارايي مشابهي که عمر مفيد آن خاتمه يافته و تحت شرايط مشابهي مورد استفاده قرار گرفته است، تعيين مي‌شود.

بررسي‌ دوره‌ و روش‌ استهلاك‌

80 .      دوره‌ و روش‌ استهلاك‌ يک دارايي نامشهود با عمر مفيد معين بايد حداقل در پايان هر سال مالي بازنگري شود. چنانچه‌ تفاوت‌ قابل‌ ملاحظه‌اي‌ بين‌ عمر مفيد برآوردي‌ جديد و برآوردهاي‌ قبلي‌ وجود داشته‌باشد، دوره‌ استهلاك‌ بايد تغيير يابد. در صورتي که تغيير قابل‌ ملاحظه‌اي‌ در الگوي‌ جريان‌ منافع‌ اقتصادي‌ آتي مورد انتظار دارايي‌ مربوط‌ صورت‌ پذيرد، روش‌ استهلاك‌ بايد تغيير كند تا منعكس‌ كننده‌ الگوي‌ جديد باشد. اين‌ تغييرات‌ بايد طبق استاندارد حسابداري شماره 6 با عنوان ”گزارش عملکرد مالي“ به‌عنوان‌ تغيير در برآوردهاي‌ حسابداري‌ محسوب شود.

81 .   طي‌ عمر يك‌ دارايي‌ نامشهود ممكن‌ است‌ مشخص‌ شود كه‌ برآورد عمر مفيد آن‌ نامناسب‌ است‌. براي‌ مثال‌ ممكن‌ است‌ مخارج‌ بعدي‌ كه‌ وضعيت‌ يك‌ دارايي‌ نامشهود را به‌ سطحي‌ بالاتر از عملكرد استاندارد ارزيابي‌ شده‌ قبلي‌ آن‌ ارتقا داده‌ است‌، موجب‌ افزايش‌ عمر مفيد آن‌ دارايي‌ شود. همچنين‌ شناخت‌ زيان‌ كاهش‌ ارزش‌ ممكن‌ است‌ نمايانگر نياز به‌ تغيير دوره‌ استهلاك‌ باشد.

82 .   با گذشت‌ زمان‌ ممکن است الگوي‌ جريان‌ منافع‌ اقتصادي‌ آتي‌ مورد انتظار دارايي‌ نامشهود به‌ واحد تجاري‌ تغيير كند. براي‌ مثال‌ ممكن‌ است‌ مشخص‌ شود كه‌ روش‌ نزولي‌ مناسب‌تر از روش‌ خط‌ مستقيم‌ است‌. افزون بر اين‌، استفاده‌ از حقوق‌ ناشي از يك‌ امتياز ممكن‌ است‌ تا زمان‌ تكميل‌ ساير اجزاي‌ تشكيل‌ دهنده‌ يك‌ پروژه‌ به‌ تعويق‌ افتد. در چنين‌ شرايطي‌ منافع‌ اقتصادي‌ دارايي‌ ممكن‌ است‌ تا دوره‌هاي‌ بعدي‌ كسب‌ نشود.

داراييهاي نامشهود با عمر مفيد نامعين

83 .    دارايي نامشهود با عمر مفيد نامعين نبايد مستهلک شود.

84 .     طبق استاندارد حسابداری شماره 32 با عنوان ”کاهش ارزش داراییها“، واحد تجاري بايد آزمون کاهش ارزش دارايي نامشهود با عمر مفيد نامعين را از طريق مقايسه مبلغ بازيافتني با مبلغ دفتري آن در مقاطع زير انجام دهد:

الف     .      به صورت سالانه، و

ب  .    هنگامي که شواهدي در خصوص کاهش ارزش دارايي نامشهود وجود داشته باشد.

بررسي عمر مفيد

85 .    عمر مفيد دارايي نامشهودي که مستهلک نمي‌شود بايد در هر دوره بررسي شود تا اطمينان حاصل گردد رويدادها و شرايط همچنان از نامعين بودن عمر مفيد آن دارايي پشتيباني مي‌کنند. در غير اين صورت، تغيير در ارزيابي عمر مفيد از نامعين به معين بايد طبق استاندارد حسابداري شماره 6 با عنوان ” گزارش عملکرد مالي“ به عنوان تغيير در برآورد حسابداري محسوب شود.

86 .   ارزيابي مجدد عمر مفيد يک دارايي نامشهود از نامعين به معين، بيانگر آن است که ارزش دارايي ممکن است کاهش يافته باشد. درنتيجه، واحد تجاري برای تعیین کاهش ارزش دارايي، الزامات استاندارد حسابداری شماره 32 با عنوان کاهش ارزش داراییها را بکارمی‌گیرد.

قابليت‌ بازيافت‌ مبلغ‌ دفتري‌ ـ زيان‌ كاهش‌ ارزش‌

87 .   واحد تجاری برای تعیین کاهش ارزش دارایی نامشهود، الزامات استاندارد حسابداری شماره 32 با عنوان کاهش ارزش داراییها را بکارمی‌گیرد. در استاندارد یاد شده نحوه تشخیص یک دارایی مشمول کاهش ارزش، تعیین مبلغ بازیافتنی آن، و زمان شناسایی زیان کاهش ارزش یا برگشت زیان کاهش ارزش مربوط تشریح شده است.

88 .   حذف شده است.

بركناري‌ ‌و واگذاري‌

89 .     دارايي‌ نامشهود بايد در زمان‌ واگذاري‌ يا هنگامي‌ كه‌ هيچ‌‌گونه‌ منافع‌ اقتصادي‌ آتي‌ از بکارگيري يا واگذاري آن‌ انتظار نمي‌رود، از ترازنامه‌ حذف‌ شود.

90 .      سود يا زيان‌ ناشي از حذف يك‌ دارايي‌ نامشهود كه‌ معادل‌ تفاوت‌ عوايد خالص‌ حاصل‌ از واگذاري‌ و مبلغ‌ دفتري‌ دارايي‌ است‌ بايد به‌عنوان‌ درآمد يا هزينه‌ غير عملياتي در سود و زيان‌ شناسايي‌ شود.

91 .   واگذاري دارايي نامشهود، ممکن است به روشهاي گوناگون (مانند فروش، اجاره سرمايه‌اي يا اهدا) صورت گيرد. جهت تعيين تاريخ واگذاري دارايي، واحد تجاري از معيارهاي شناسايي درآمد عملياتي ناشي از فروش کالا طبق استاندارد حسابداري شماره 3 با عنوان درآمد عملياتي استفاده مي‌کند. براي فروش و اجاره مجدد داراييهاي نامشهود، استاندارد حسابداري شماره 21 با عنوان حسابداري اجاره‌ها بکار گرفته مي‌شود.

92 .   حذف شده است.

93 .   در صورتي که واحد تجاري طبق معيارهاي شناخت مندرج در بند 12، مخارج جايگزيني بخشي از يک دارايي نامشهود را در مبلغ دفتري آن منظور کند، مبلغ دفتري بخش جايگزين شده حذف مي‌شود. چنانچه واحد تجاري نتواند مبلغ دفتري بخش جايگزين شده را تعيين کند، ممکن است از مخارج جايگزيني به عنوان شاخص بهاي تمام شده بخش جايگزين شده در زمان تحصيل يا ايجاد در داخل واحد تجاري استفاده کند.

94 .   مابه‌ازاي دريافتني حاصل از واگذاري يک دارايي نامشهود به ارزش منصفانه آن شناسايي مي‌شود. اگر دريافت مابه‌ازاي ناشي از واگذاري به دوره‌هاي آينده موکول شود مابه‌ازاي دريافتني معادل قيمت نقدي آن شناسايي مي‌شود. تفاوت بين مبلغ اسمي و معادل قيمت نقدي مابه‌ازاي قابل دريافت به عنوان درآمد شناسايي مي‌شود.

95 .   محاسبه استهلاک دارايي نامشهود با عمر مفيد معين، در صورت عدم استفاده از آن متوقف نمي‌گردد، مگر اينکه دارايي به طور کامل مستهلک شده باشد يا طبق استاندارد حسابداری شماره 31 با عنوان داراییهای غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده، به طور مستقل یا در قالب یک مجموعه واحد، به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقه‌بندی شده باشد.

افشا

96 .     واحد تجاري بايد موارد مندرج در صفحه بعد را به تفکيک داراييهاي‌ نامشهود ايجاد شده در واحد تجاري و ساير داراييهاي نامشهود در صورتهاي‌ مالي‌ افشا کند :

الف‌.     معين يا نامعين بودن عمر مفيد و در صورت معين بودن، عمر مفيد يا نرخهاي استهلاک بکار رفته،

ب .     روش استهلاک داراييهاي نامشهود با عمر مفيد معين،

ج   .      صورت‌ تطبيق‌ ناخالص‌ مبلغ‌ دفتري، استهلاك‌ انباشته‌ و كاهش‌ ارزش‌ انباشته در ابتدا و انتهاي‌ دوره‌ كه‌ بر حسب‌ مورد نشان‌دهنده‌ موارد زير باشد :

ـ     اضافات‌ ،

ـ     داراییهایی که طبق استاندارد حسابداری شماره 31 باعنوان ”داراییهای غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده“، به طور مستقل یا در قالب یک مجموعه واحد، به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقه‌بندی شده است، بركناريها و سایر واگذاریها ،

ـ     زيان‌ كاهش‌ ارزش‌ شناسايي‌ شده‌ در صورت‌ سود و زيان‌ ،

ـ     برگشت‌ زيانهاي‌ كاهش‌ ارزش‌ قبلي‌ در صورت‌ سود و زيان‌ ،

ـ     افزايش‌ یا كاهش‌ ناشي از تجديد ارزيابي‌ مطابق بند 60 و زیانهای کاهش ارزش شناسایی شده یا برگشت شده به طور مستقیم در حقوق صاحبان سهام طبق استاندارد حسابداری شماره 32 با عنوان ”کاهش ارزش داراییها“،

ـ     استهلاك‌ دوره‌ ،

ـ     خالص‌ تفاوتهاي‌ ارزي‌ ناشي از تسعير صورتهاي‌ مالي‌ يك‌ واحد مستقل‌ خارجي‌ ،

ـ     ساير تغييرات در مبلغ دفتري طي دوره.

             در مورد رديف‌ ” ج‌“ ، ارائه‌ ارقام‌ مقايسه‌اي‌ الزامي‌ نيست‌ .

97 .   هرطبقه‌ از داراييهاي‌ نامشهود شامل گروهي‌ از داراييها با ماهيت‌ و كاربرد مشابه‌ در عمليات‌ واحد تجاري‌ است‌. نمونه‌ اين‌ طبقات‌ جداگانه‌ به‌ قرار زير است‌:

الف‌.  حق‌ اختراع‌،

ب‌ .  حق‌ تاليف‌ و حق تکثير،

ج  ‌.  سرقفلي‌ محل‌ كسب‌ (حق‌ كسب‌، پيشه‌ يا تجارت‌)،

د   .  علامت تجاري‌ و نام‌ تجاري‌،

ﻫ   .  حق‌ امتياز و فرانشيز،

و   .  نرم‌افزار رايانه‌اي‌،

ز   .  حق‌ استفاده‌ از خدمات‌ عمومي‌،

ح  ‌.  فرمولها، مدلها و طرحها، و

ط  .  داراييهاي نامشهود در جريان ايجاد.

97 - مکرر. علاوه بر اطلاعات خواسته شده در بند 96 (ج)، واحد تجاری طبق استاندارد   حسابداری شماره 32 با عنوان کاهش ارزش داراییهـا، اطلاعات دارایی نامشهودی را   که کاهش ارزش داشته است افشا می‌کند. 

98 .   واحد تجاري‌ ماهيت‌ و ميزان‌ تغيير در برآورد حسابداري‌ را كه‌ اثر با اهميتي‌ بر دوره‌ جاري‌ داشته‌ يا انتظار مي‌رود اثر با اهميتي‌ بر دوره‌هاي‌ بعدي‌ داشته‌ باشد، طبق‌ استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 6 با عنوان‌ گزارش‌ عملكرد مالي افشا مي‌كند. چنين‌ افشايي‌ ممكن‌ است‌ از تغيير در دوره و يا روش استهلاک ناشي‌ شود .

99 .     واحد تجاري بايد موارد زير را نيز افشا کند:

الف‌.     براي دارايي نامشهود با عمر مفيد نامعين، مبلغ دفتري آن دارايي و دلايل نامعين بودن عمر مفيد. واحد تجاري بايد مهمترين عوامل مؤثر در تعيين اينکه دارايي نامشهود مزبور عمر مفيد نامعين دارد را افشا کند.

ب .      شرحي از داراييهاي نامشهود عمده به‌همراه مبلغ دفتري و عمر مفيد باقيمانده آن.

ج   .      مبلغ دفتري داراييهاي نامشهودي که مالکيت آنها محدود شده و نيز مبلغ دفتري داراييهاي نامشهودي که در وثيقه بدهيهاست.

د   .      مبلغ تعهدات مربوط به تحصيل داراييهاي نامشهود.

داراييهاي نامشهود اندازه‌گيري شده براساس روش تجديد ارزيابي

100 .      چنانچه داراييهاي نامشهود به مبلغ تجديد ارزيابي انعکاس يابد، واحد تجاري بايد موارد زير را افشا کند:

الف     .      براي هر طبقه از داراييهاي نامشهود:

-    تاريخ تجديد ارزيابي،

-    مبلغ دفتري داراييهاي تجديد ارزيابي شده،و

-    مبلغ دفتري داراييها براساس روش بهاي تمام شده با فرض عدم تجديد ارزيابي،

ب  .    مبلغ مازاد تجديد ارزيابي داراييها در آغاز و پايان دوره به‌گونه‌اي که تغييرات طي دوره و هرگونه محدوديت در توزيع مانده آن بين صاحبان سرمايه را نشان دهد،

ج    .    روشها و مفروضات عمده بکار گرفته شده در برآورد ارزش منصفانه داراييها، و

د    .    دوره تناوب تجديد ارزيابي.

 

صفحه       1       2       3        4