رقم کنترلي
3 . براي تشريح نحوه بکارگيري رقم کنترلي توصيف شده در بند 27 استاندارد، فرض کنيد که اطلاعات زير موجود است:
|
800ر4
|
سود ناشي از عمليات در حال تداوم قابل انتساب به صاحبان سهام عادي - ميليون ريال
|
|
(200ر7)
|
زيان ناشي از عمليات متوقف شده قابل انتساب به صاحبان سهام عادي - ميليون ريال
|
|
(400ر2)
|
زيان قابل انتساب به صاحبان سهام عادي – ميليون ريال
|
|
000ر000ر2 سهم
|
ميانگين موزون تعداد سهام عادي
|
|
000ر400 سهم
|
ميانگين موزون تعداد سهام عادي بالقوه
|
|
|
سود (زیان) پايه هر سهم:
|
|
400ر2
|
سود ناشي از عمليات در حال تداوم - ريال (000ر000ر2 : 000ر000ر800ر4)
|
|
(600ر3)
|
زيان ناشي از عمليات متوقف شده - ريال (000ر000ر2 : 000ر000ر200ر7)
|
|
|
زيان پايه هر سهم - ريال
|
در اين مثال سهام عادي بالقوه، تقليل‌دهنده است زيرا با فرض اينکه اين سهام اثر سود و زياني نداشته باشد، سود پايه هر سهم ناشي از عمليات در حال تداوم (رقم کنترلي) را
از 400ر2 ريـال بـه 000ر2 (000ر400ر2 ÷ 000ر000ر800ر4) ريـال کاهش مي‌دهد. واحد تجاري 400 هزار سهم عادي بالقوه را در محاسبه ساير مبالغ سود هر سهم منظور مي‌کند حتي اگر مبالغ سود هر سهم بدست آمده، در مقايسه با سود پايه هر سهم ضدتقليل باشد، يعني زيان هر سهم کمتر شود (000ر3 ريال به ازاي هر سهم براي زيان ناشي از عمليات متوقف شده و 000ر1ريال به ازاي هر سهم براي زيان دوره).
پيوست شماره 2 : مثالهاي توضيحي
اين مثالها جنبه توضيحي دارند و بخشي از استاندارد حسابداري شماره 30 نمي‌باشند.
مثال (1) – محاسبه ميانگين موزون تعداد سهام عادي (بند 11 استاندارد)
|
|
|
|
|
|
000ر2
|
000ر2
|
مانده در ابتداي سال مالی
|
1 فروردين 2×13
|
|
800ر2
|
800
|
صدور سهام جديد در ازاي وجه نقد
|
31 شهريور2×13
|
|
800ر3
|
000ر1
|
صدور سهام جديد در ازاي وجه نقد
|
30 آذر 2×13
|
|
800ر3
|
|
مانده در پايان سال مالی
|
29 اسفند 2×13
|
|
محاسبه ميانگين موزون:
|
|
سهم 650ر2 = (×000ر1) + (× 800) + (× 000ر2)
|
|
|
|
سهم 650ر2 = (×800ر3) + (× 800ر2) + (× 000ر2) يا
|
مثال (2) – افزايش سرمايه از محل سود تقسیم نشده یا اندوخته‌ها - سود سهمي (بند 18 استاندارد)
|
000ر000ر60
|
سود خالص سال 1×13 – ريال
|
|
000ر000ر120
|
سود خالص سال 2×13 – ريال
|
|
000ر200
|
سهام عادي در 1 فروردين 1×13 – تعداد
|
|
000ر400
|
صدور سهام جدید (سود سهمي) در 1 مهر 2×13
دو سهم به ازاي هر يک سهم موجود(2×000ر200)- تعداد
|
|
200 =
|
سود پايه هر سهم در سال 2×13- ريال
|
|
100 =
|
سود پايه هر سهم (تعديل شده) در سال 1×13 - ريال
|
|
چون سود سهمي موجب تغيير منابع يا تعهدات نمي‌شود فرض بر اين است که از ابتداي سال 1×13 صادر شده است.
|
مثال(3) - نحوه محاسبه سود تقليل‌يافته هر سهم ناشي از اوراق مشارکت قابل تبديل (بند 20 استاندارد)
|
000ر000ر000ر1
|
سود خالص - ريال
|
|
000ر000ر1
|
سهام عادي - تعداد
|
|
000ر1
|
سود پايه هر سهم - ريال
|
|
000ر100
|
اوراق مشارکت قابل تبديل - تعداد
|
|
|
هر 10 برگ اوراق مشارکت قابل تبديل به سه سهم عادي است
|
|
25%
|
نرخ ماليات
|
|
000ر000ر10
|
سود تضمين شده اوراق مشارکت در سال جاري - ريال
|
|
000ر500ر007ر1= (25/0-1) 000ر000ر10 + 000ر000ر000ر1
|
سود خالص تعديل شده - ریال
|
|
000ر30
|
تعداد سهام ناشي از تبديل اوراق مشارکت
|
|
000ر030ر1=000ر30+000ر000ر1
|
تعداد سهام مورد استفاده براي محاسبه سود تقليل يافته هر سهم
|
|
978 = 000ر030ر1 : 000ر500ر007ر1
|
سود تقليل يافته هر سهم- ريال
|
مثال (4) – افزايش سرمايه از محل آورده نقدي و يا مطالبات همراه با عنصر جايزه (بند 17 استاندارد)
|
|
|
|
|
|
000ر000ر500ر1
|
|
000ر000ر100ر1
|
سود خالص واحد تجاري
|
|
000ر500 سهم
|
سهام عادي موجود قبل از انتشار حق تقدم خريد سهام
|
|
يک سهم جديد به‌ازاي هر پنج سهم موجود
|
انتشار حق تقدم خريد سهام
|
|
000ر100 سهم
|
تعداد سهام عادي جديد
|
|
000ر1 ريال
|
قيمت اعمال حق تقدم خريد هر سهم
|
|
اول فروردين 2×13
|
تاريخ تصويب انتشار حق تقدم
|
|
اول خرداد 2×13
|
تاريخ اتمام پذير‌ه‌نويسي
|
|
450ر1 ريال
|
ارزش بازار هر سهم عادي بلافاصله قبل از تصويب انتشار حق تقدم خريد سهام
|
|
29 اسفند هر سال
|
تاريخ گزارشگري
|
محاسبه ارزش بازار نظري هر سهم بلافاصله پس از تصويب انتشار حق تقدم خريد سهام
|
ارزش بازار نظري‌هر‌سهم‌‌بلافاصله پس از تصويب انتشار حق‌تقدم
|
=
|
مجموع عوايد حاصل از‌اعمال حق‌تقدم + مجموع ارزش بازار سهام موجود بلافاصله قبل از تصويب‌انتشار‌حق‌تقدم
|
|
تعداد سهام موجود بعد از اعمال حق تقدم
|
|
=
|
(000ر100 × 000ر1) + (000ر500 × 450ر1)
|
375ر1=
|
|
000ر100 + 000ر500
|
محاسبه عامل تعديل:
|
|
ارزش بازار هر سهم بلافاصله قبل از تصويب انتشار حق تقدم
|
=
|
450ر1
|
054/1=
|
|
|
|
ارزش بازار نظري هر سهم بلافاصله پس از تصويب انتشار حق تقدم
|
375ر1
|
|
|
|
|
|
|
ريال
|
ريال
|
|
|
|
|
|
000ر500 ÷ 000ر000ر100ر1
|
سود پايه هر سهم گزارش شده سال 1×13
|
|
|
|
000ر000ر100ر1
|
سود پايه هر سهم تجديد ارائه شده سال 1×13 با توجه به انتشار حق تقدم خريد سهام سال 2×13
|
|
|
|
|
|
000ر000ر500ر1
|
سود پايه هرسهم سال2×13(شامل آثار انتشار حق تقدم خريد سهام)
|
(×000ر600)+( ×054/1×000ر500)
|
مثال (5)- محاسبه سود پايه هر سهم و سود تقليل يافته هر سهم و نحوه ارائه آن درصورت سود و زيان (مثال جامع)
اين مثال نحوه محاسبه و ارائه سود پايه و سود تقليل يافته هر سهم را به صورت سه ماهه و سالانه در سال 1×13 براي شرکت پويا ارائه مي‌کند. رقم کنترلي، سود خالص (زيان) ناشي از عمليات در حال تداوم قابل انتساب به صاحبان سهام عادي شرکت است. برخي اطلاعات شرکت به شرح زير است:
تعداد سهام عادي در 1/1/1×13 000ر000ر5 سهم
افزايش سرمايه نقدي در 1/3/1×13 000ر200 سهم
شرکت 000ر000ر000ر12 ريال اوراق مشارکت قابل تبديل به سهام عادي با نرخ سود 10 درصد در جريان دارد که هر 000ر000ر1 ريال از اوراق مشارکت، قابل تبديل به 40 سهم عادي مي‌باشد. سررسيد اوراق مشارکت 1/4/1×13 بوده که در اين تاريخ تبديل شده است.
نرخ ماليات 25 درصد
سود خالص (زيان) قابل انتساب به صاحبان سهام عادي شرکت
|
سود خالص (زيان) ناشي از عمليات درحال تداوم قابل انتساب به صاحبان سهام عادي شرکت
|
|
|
|
ريال
|
ريال
|
|
|
|
000ر000ر000ر5
|
000ر000ر000ر5
|
|
سه ماهه اول
|
|
000ر000ر500ر6
|
000ر000ر500ر6
|
|
سه ماهه دوم
|
|
* ( 000ر000ر000ر1)
|
000ر000ر000ر1
|
|
سه ماهه سوم
|
|
( 000ر000ر700)
|
( 000ر000ر700)
|
|
سه ماهه چهارم
|
|
|
|
|
کل سال
|
* شرکت پويا در سه ماهه سوم داراي 000ر000ر000ر2 ريال زيان ناشي از عمليات متوقف شده مي‌باشد.
صفحه 1 2 3