22 . بعضي اوقـات ممكن است بهـاي تمـام شـده به ارزش منصفانـه نزديك باشـد، به ويـژه در مواقعي كه :
الف . از زمان تحمل بهاي تمام شده اوليه، دگرديسي زيستي كمي صورت گرفته باشد، يا
ب . انتظار نرود دگرديسي زيستي تأثير با اهميتي بر قيمت داشته باشد.
درآمدها و هزينههاي ناشي از اندازهگيري بهارزش منصفانه
23 . درآمد ناشي از شناخت اوليه دارايي زيستي غير مولد به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش و نيز درآمد يا هزينه ناشي از تغيير در ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش دارايي زيستي غيرمولد ، بايد در سود و زيان دوره وقوع منظور شود.
24 . درآمد ممكن است در زمان شناخت اوليه يك دارايي زيستي غير مولد ايجاد شود. باتوجه به اينكه داراييهاي زيستي غير مولد خريداري شده در زمان شناخت اوليه به بهاي تمام شده شناسايي ميشود، بنابراين درآمد ناشي از شناخت اوليه، مربوط به مواردي غير از خريد ميباشد كه از جمله ميتوان به تولد يك گوساله گوشتي اشاره كرد.
25 . در آمد يا هزينه ناشي از شناخت اوليه توليد كشاورزي به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش، بايد در سود يا زيان دوره وقوع منظور شود.
عدم امكان اندازهگيري ارزش منصفانه بهگونهاي اتكا پذير
26 . اين پيش فرض وجود دارد كه ارزش منصفانه دارايي زيستي غير مولد را ميتوان به گونهاي اتكا پذير اندازهگيري كرد. به هر حال پيش فرض ياد شده تنها در شناخت اوليه دارايي زيستي غير مولدي كه قيمت يا ارزش بازار آن در دسترس نيست و ساير براوردهاي ارزش منصفانه آن به وضوح غيرقابل اتكا است، ميتواند مصداق نداشته باشد. در اين موارد ، دارايي زيستي غير مولد بايد به بهاي تمام شده پس از كسر هرگونه كاهش ارزش ، اندازهگيري شود. در هر زمان كه بتوان ارزش منصفانه چنين دارايي را به گونهاي اتكا پذير اندازهگيري كرد، واحد تجاري بايد آن را به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازهگيري كند.
27 . واحد تجاري كه در يك مقطع دارايي زيستي غير مولد را بر مبناي ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازهگيري كرده باشد، تا زمان حذف يا واگذاري، اندازهگيري دارايي ياد شده را بر همين مبنا ادامه ميدهد.
28 . در تمامي موارد، واحد تجاري توليد كشاورزي را در زمان برداشت، به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازهگيري ميكند. اين استاندارد منعكسكننده اين ديدگاه است كه ارزش منصفانه توليد كشاورزي در زمان برداشت همواره ميتواند بهگونهاي اتكا پذير اندازهگيري شود.
29 . واحد تجاري در تعيين بهاي تمام شده و كاهش ارزش توليد كشاورزي پس از برداشت، الزامات مندرج در استاندارد حسابداري شماره 8 با عنوان حسابداري موجودي مواد و كالا را بكار ميگيرد.
كمكهاي بلاعوض دولت
30 . نحوه عمل حسابداري كمكهاي بلاعوض دولت مربوط به داراييهاي زيستي، تابع الزامات استاندارد حسابداري شماره 10 با عنوان حسابداري كمكهاي بلاعوض دولت است. در مواردي كه دارايي زيستي توسط دولت به عنوان كمك بلاعوض دراختيار واحد تجاري قرار ميگيرد، كمك بلاعوض دولت معادل ارزش منصفانه دارايي زيستي پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش در زمان شناخت اوليه است. نحوه عمل در مورد تغييرات ارزش منصفانه داراييهاي زيستي غير مولد پس از شناخت اوليه تابع رويه مندرج در بند 23 اين استاندارد است.
افشـا
31 . واحد تجاري بايد مبلغ دفتري داراييهاي زيستي مولد و غير مولد خود را بهصورت جداگانه در ترازنامه ارائه كنـد.
32 . واحد تجاري بايد موارد زير را كه در دوره جاري ايجاد شده است در صورت سود و زيان افشا كند :
الف . جمع درآمدها يا هزينههاي ناشي از شناخت اوليه توليد كشاورزي ،
ب . جمع درآمدها يا هزينههاي ناشي از شناخت اوليه و تغييرات در ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش داراييهاي زيستي غيرمولد ، و
ج . سود يا زيان ناشي از فروش توليد كشاورزي و داراييهاي زيستي غيرمولد با ارائه فروش و بهاي تمام شده انتسابي آن .
33 . واحد تجاري بايد اطلاعات تشريحي يا كمي زير را در صورتهاي مالي افشا كند :
الف. ماهيت فعاليتهاي مرتبط با هر گروه از داراييهاي زيستي ،
ب . مقادير هر گروه از داراييهاي زيستي غير مولد در پايان دوره مالي ، و
ج . مبالغ دفتري و مقادير داراييهاي زيستي مولد بهتفكيك در جريان رشد (مثلاً نابالغ) و در حال بهرهبرداري (مثلاً بالغ) .
34 . واحد تجاري بايد روشها و مفروضات عمده بهكار گرفته شده در تعيين ارزش منصفانه هر گروه از توليد كشاورزي در زمان برداشت و هر گروه از داراييهاي زيستي غير مولد را افشا كند.
35 . واحد تجاري بايد مقدار و ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش توليد كشاورزي برداشت شده طي دوره كه در زمان برداشت تعيين گرديده است را افشا كند.
36 . واحد تجاري بايد موارد زير را افشا كند :
الف . مبالغ دفتري داراييهاي زيستي كه در رابطه با مالكيت آنها محدوديت وجود دارد و يا در وثيقه بدهيها قرار گرفته است ، و
ب . تعهدات مربوط به توسعه يا تحصيل داراييهاي زيستي مولد.
37 . واحد تجاري بايد صورت تطبيقي از تغييرات مبالغ دفتري داراييهاي زيستي غير مولد در ابتدا و انتهاي دوره را ارائه كند. درج اطلاعات مقايسهاي ضروري نيست. اين صورت تطبيق بايد شامل موارد زير باشد:
الف . درآمدها يا هزينههاي ناشي از تغييرات در ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش،
ب . افزايشهاي ناشي از خريد،
ج . كاهشهاي ناشي از فروش و طبقهبندي داراییهای زیستی غيرمولد که طبق استاندارد حسابداری شماره 31 با عنوان ”داراییهای غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده“، به طور مستقل یا در قالب یک مجموعه واحد، به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقهبندی شده است ،
د . كاهشهاي ناشي از برداشت، و
ﻫ . ساير تغييرات.
38 . سايرالزامات افشاي مربوط به داراييهاي زيستي مولد براساساستاندارد حسابداري شماره 11 با عنوان داراييهاي ثابت مشهود خواهد بود.
39 . فعاليت كشاورزي اغلب در معرض مخاطرات جوي، بيماريها و ساير مخاطرات طبيعي است. اگر رويدادي واقع شود كه به لحاظ اندازه، ماهيت يا وقوع ، آگاهي از آن براي تحليل عملكرد واحد تجاري مفيد باشد، ماهيت و مبلغ درآمد و هزينه مربوط طبق استاندارد حسابداري شماره 6 با عنوان گزارش عملكرد مالي افشا ميشود. وقوع بيماري ويروسي مهلك، سيل، خشكسالي يا سرماي شديد و هجوم حشرات نمونههاي بارزي از اين موضوع هستند.
40 . در مواردي كه اندازه گيري ارزش منصفانه داراييهاي زيستي غير مولد بهگونهاي اتكا پذير ميسر نباشد (رجوع شود به بند 26) واحد تجاري در پايان دوره مالي بايد درخصوص اين داراييها موارد زير را افشا كند :
الف . شرحي از داراييهاي زيستي غير مولد ،
ب . تشريح دلايل عدم امكان اندازهگيري به ارزش منصفانه بهگونهاي اتكا پذير ،
ج . درصورت امكان، دامنه براوردهايي كه به احتمالزياد ارزش منصفانه در آن قرار ميگيرد، و
د . مبلغ دفتري ناخالص و كاهش ارزش انباشته در ابتدا و پايان دوره.
41 . درصورتي كه ارزش منصفانه داراييهاي زيستي غير مولد كه قبلاً به بهاي تمام شده پس از كسر كاهش ارزش انباشته اندازهگيري شده است طي دوره جاري به گونهاي اتكا پذير قابل اندازهگيري باشد، واحد تجاري بايد موارد زير را درخصوص اين داراييها افشا كند :
الف . شرحي از داراييهاي زيستي غير مولد ،
ب . تشريح اين كه چرا ارزش منصفانه به گونهاي اتكا پذير قابل اندازهگيري شده است ، و
ج . آثار تغيير مبناي اندازهگيري.
تاريخ اجرا
42 . الـزامـات ايـن استـانـدارد حسابـداري در مورد كليـه صـورتهـاي مالي كـه دوره مالـي آن منتهي بــه 30 اسفند 1383 يا پس از آن ميباشد، لازمالاجراست.
مطابقت با استانداردهاي بينالمللي حسابداري
43 . به استثناي موارد زير، با اجراي الزامات اين استاندارد، مفاد استاندارد بينالمللي حسابداري شماره 41 با عنوان كشاورزي نيز رعايت ميشود :
الف . براساس استاندارد بينالمللي حسابداري شماره 41 باعنوان كشاورزي ، كليه داراييهاي زيستي بايد بهارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازهگيري شود، مگر اينكه تعيين ارزش منصفانه بهگونـهاي اتكاپذير ميسر نباشـد. اما براساس اين استاندارد، باتوجه به شرايط محيطي كشور و نبود بازار فعال براي داراييهاي زيستي مولد، اين داراييها به بهاي تمام شده طبق استاندارد حسابداري شماره 11 باعنوان داراييهاي ثابت مشهود اندازهگيري ميشود.
ب . طبق استاندارد بينالمللي حسابداري شماره 41 با عنوان كشاورزي، كمك بلاعوض دولتي مربوط به داراييهاي زيستي مولد كه به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش شناسايي ميشود درصورتي كه آن كمك مشروط نباشد در زمان قابليت وصول و در صورتي كه مشروط باشد در زمان احراز شرايط مقرر به عنوان درآمد شناسايي ميشود. اما براساس اين استاندارد، تمام كمكهاي بلاعوض دولت در رابطه با داراييهاي زيستي مولد طبق استاندارد حسابداري شماره 10 با عنوان كمكهاي بلاعوض دولت شناسايي ميشود.