جدول 3-     محاسبه ارزش اقتصادی ماشین‌آلات در پایان سال 4X13

 

سال	جریانهای نقدی (1)	تنزیل شده با  نرخ 14%
	میلیون ریال	میلیون ریال
5X13	321ر30	597ر26
6X13	750ر32	200ر25
7X13	721ر31	411ر21
8X13	950ر31	917ر18
9X13	100ر33	191ر17
0Y13	999ر27	756ر12
ارزش اقتصادی		072ر122

(1)     شامل منافع مورد انتظار برآوردی ناشی از بهبود عملکرد ماشین‌آلات که در بودجه‌های مدیریت منعکس شده است، می‌باشد.

57 .   مبلـغ بازیافتنی ماشیـن‌آلات (ارزش اقتصـادی) بیش از مبلـغ دفتری و بهای تمام شـده مستهلک شده آن است (جدول شماره 4 را ملاحظه نمایید). بنابـرایـن، واحد تجاری ”ف“ زیان کاهش ارزش شناسایی شده برای ماشین‌آلات در پایان سال 0X13 را برگشت می‌دهد به گونه‌ای که ماشین‌آلات به بهای تمام شده مستهلک شده منعکس شود.

جدول 4-     محاسبه برگشت زیان کاهش ارزش در پایان سال 4X13

	ماشین‌آلات
	میلیون ریال
مبلغ دفتری در پایان سال 0X13 (جدول شماره 2)	128ر121
هزینه استهلاک (1X13 تا 4X13 - جدول شماره 5)	(452ر48)
مخارج بهبود عملکرد دارایی	000ر25
مبلغ دفتری قبل از برگشت زیان کاهش ارزش	676ر97
مبلغ بازیافتنی (جدول شماره 3)	072ر122
برگشت زیان کاهش ارزش	324ر17
مبلغ دفتری پس از برگشت زیان کاهش ارزش	000ر115
بهای تمام شده تاریخی مستهلک شده (جدول شماره 5)	000ر115(1)

(1)     ارزش اقتصادی ماشین‌آلات از بهای تمام شده مستهلک شده، بیشتر می‌باشد. بنابراین، برگشت زیان نباید موجب فزونی مبلغ دفتری ماشین‌آلات نسبت به بهای تمام شده مستهلک شده گردد.

جدول 5 -      خلاصه مبلغ دفتری ماشین‌‌آلات

سال	بهای تمام شده مستهلک شده	مبلغ بازیافتنی	هزینه استهلاک تعدیل‌شده	زیان کاهش ارزش	مبلغ دفتری
	میلیون ریال	میلیون ریال	میلیون ریال	میلیون ریال	میلیون ریال
0X13	000ر150	128ر121	0	(872ر28)	128ر121
1X13	000ر135	م . ن	(113ر12)	0	015ر109
2X13	000ر120	م . ن	(113ر12)	0	902ر96
3X13	000ر105	م . ن	(113ر12)	0	789ر84
4X13	000ر90		(113ر12)
بهسازی	000ر25		-
	000ر115	072ر122	(113ر12)	324ر17	000ر115
5X13	833ر95	م . ن	(167ر19)	0	833ر95

م. ن:   از آنجا که هیچ نشانه‌ای مبنی‌‌بر امکان افزایش/ کاهش زیان کاهش ارزش وجود ندارد، مبلغ بازیافتنی محاسبه نشده است.

58 .   واحد تجاری اصلی 80 درصد مالکیت واحد تجاری فرعی را به مبلغ 100ر2 میلیون ریال در اول فروردین3X13 تحصیل کرد. در آن تاریخ، خالص ارزش منصفانه داراییهای قابل‌تشخیص واحد فرعی 500ر1 میلیون ریال بود. سهم اقلیت از خالص داراییهای قابل تشخیص واحد فرعی مبلغ 300 میلیون ریال (20 درصد از 500ر1 میلیون ریال) است. سرقفلی به مبلغ 900 میلیون ریال معادل تفاوت بین جمع مابه‌ازای انتقالی و مبلغ حقوق اقلیت (300 میلیون ریال + 100ر2 میلیون ریال) و خالص داراییهای قابل تشخیص (500ر1 میلیون ریال) است.

59 .   مجموعه کل داراییهای واحد فرعی، کوچکترین مجموعه داراییهایی است که جریانهای نقدی ورودی حاصل از آن، به میزان عمده‌ای مستقل از جریانهای نقدی ورودی حاصل از سایر داراییها یا مجموعه‌های دیگری از داراییها است. بنابراین، واحد فرعی یک واحد مولد وجه نقد است. از آنجا که انتظار می‌رود سایر واحدهای مولد وجه نقد واحد اصلی از هم‌افزایی ناشی از ترکیب منتفع شوند، از این رو سرقفلی مربوط به آن هم افزایی به مبلغ 500 میلیون ریال بین سایر واحدهای مولد وجه نقد واحد اصلی تخصیص می‌یابد. از آنجا که مبلغ دفتری واحد مولد وجه نقد (واحد فرعی)، شامل سرقفلی می‌باشد، آزمون کاهش ارزش آن باید به صورت سالانه، یا در صورت وجود نشانه‌هایی از امکان کاهش ارزش، در فواصل زمانی کوتاه‌تر انجام شود (بند 82 استاندارد حسابداری شماره 32 را ملاحظه نمایید).

60 .   واحد اصلی در پایان سال 3X13، مبلغ بازیافتنی واحد فرعی به عنوان واحد مولد وجه نقد را 000ر1 میلیون ریال تعیین می‌کند. مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده) داراییهای واحد فرعی به غیر از سرقفلی 350ر1 میلیون ریال است.

آزمون کاهش ارزش واحد فرعی (واحد مولد وجه نقد)

61 .   سرقفلی قابل انتساب به اقلیت در مبلغ بازیافتنی واحد فرعی درنظر گرفته شده اما در صورتهای مالی تلفیقی واحد اصلی شناسایی نشده است. بنابراین، مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده) واحد فرعی پیش از مقایسه با مبلغ بازیافتنی آن به میزان 000ر1 میلیون ریال، به ‌میزان سرقفلی قابل انتساب به اقلیت افزایش می‌یابد. سرقفلی قابل انتساب به سهم 80 درصدی واحد اصلی در واحد فرعی در تاریخ تحصیل، پس از تخصیص 500 میلیون ریال به سایر واحدهای مولد وجه نقد واحد اصلی، برابر با 400 میلیون ریال است که مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده) آن 380 میلیون ریال می‌باشد. بنابراین، سرقفلی قابل انتساب به سهم 20 درصدی اقلیت در واحد فرعی در تاریخ تحصیل، 100 میلیون ریال است که مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده) آن 95 میلیون ریال می‌باشد.

جدول 1-    آزمون کاهش ارزش واحد فرعی در پایان سال 3X13

	سرقفلی واحد فرعی	خالص داراییهای  قابل تشخیص	جمع
	میلیون ریال	میلیون ریال	میلیون ریال
پایان سال 3X13
مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده)	380	350ر1	730ر1
سهم اقلیت (شناسایی نشده)	95	-	95
مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده) تعدیل شده	475	350ر1	825ر1
مبلغ بازیافتنی			000ر1
زیان کاهش ارزش			825

تخصیص زیان کاهش ارزش

62 .   طبق بند 91 استاندارد حسابداری شماره 32، زیان کاهش ارزش واحد مولد وجه نقد به مبلغ 825 میلیون ریال ابتدا صرف کاهش مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده) سرقفلی می‌شود و سپس باقیمانده آن بین سایر داراییها تسهیم می‌گردد.

63 .   بنابر این، 475 میلیون ریال از 825 میلیون ریال زیان کاهش ارزش واحد فرعی به سرقفلی تخصیص می‌یابد. در صورتی که واحد فرعی که بخشی از آن تملک شده، خود یک واحد مولد وجه نقد باشد، زیان کاهش ارزش سرقفلی بر مبنای تخصیص سود یا زیان بین حقوق اکثریت و اقلیت تسهیم می‌شود. در این مثال، سود یا زیان بر مبنای نسبت مالکیت تخصیص می‌یابد. از آنجا که سرقفلی تنها به میزان سهم مالکیت 80 درصدی واحد اصلی در واحد فرعی شناسایی می‌شود، واحد اصلی تنها 80 درصد زیان کاهش ارزش سرقفلی (یعنی 380 میلیون ریال) را شناسایی می‌کند.

64 .   باقیمانده زیان کاهش ارزش به ‌مبلغ 350 میلیون ریال از طریق کاهش مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده) داراییهای قابل تشخیص واحد فرعی شناسایی می‌شود (جدول شماره 2 را ملاحظه نمایید).

جدول 2-     تخصیص زیان کاهش ارزش واحد فرعی در پایان سال 3X13

	سرقفلی	خالص داراییهای  قابـل تشخیـص	جمع
	میلیون ریال	میلیون ریال	میلیون ریال
پایان سال 3X13
مبلغ دفتری (بهای تمام شده مستهلک شده)	380	350ر1	730ر1
زیان کاهش ارزش	(380)	(350)	(730)
مبلغ دفتری	-	000ر1	000ر1

65 .   واحد تجاری ”م“ دارای سه واحد مولد وجه نقد به نامهای ”الف“، ‏”ب“‏ و‏ ”ج“ ‏است. مبالغ دفتری این واحدها شامل سرقفلی نیست. به دلیل تغییرات در محیط فناوری واحد تجاری ”م“، آزمون کاهش ارزش برای هر یک از واحدهای مولـد وجه نقد انجام می‌شود. در پایان سال 0X13، مبالغ دفتری واحدهای  ”الف“، ‏”ب“‏ و‏ ”ج“ ‏به ‌ترتیب 100، 150 و 200 میلیون ریال است.

66 .   مدیریت عملیات واحدها از طریق اداره مرکزی انجام می‌شود. مبلغ دفتری اداره مرکزی
200 میلیون ریال است که شامل ساختمان اداره مرکزی به مبلغ 150 میلیون ریال و مرکز تحقیقات به مبلغ 50 میلیون ریال می‌باشد. مبالغ دفتری واحدهای مولد وجه نقد مبنای منطقی برای تسهیم مبلغ دفتری ساختمان اداره مرکزی به هر یک از آنها است. اما مبلغ دفتری مرکز تحقیقات را نمی‌توان بر مبنای منطقی به هر یک از واحدهای مولـد وجه نقد تخصیص داد.

67 .   عمر مفید باقیمانده برآوردی واحد مولد وجه نقد ”الف“ 10 سال است. عمر مفید باقیمانده برآوردی واحدهای مولد وجه نقد ‏”ب“‏ و‏ ”ج“ ‏و اداره مرکزی 20 سال است. اداره مرکزی بر مبنای خط مستقیم مستهلک می‌شود.

68 .   مبلغ بازیافتنی (یعنی بیشترین مبلغ از بین ارزش اقتصادی و خالص ارزش فروش) هر یک از واحدهای مولد وجه نقد براساس ارزش اقتصادی است. ارزش اقتصادی با استفاده از نرخ تنزیل 15 درصد (قبل از مالیات) محاسبه می‌شود.

تشخیص داراییهای مشترک

69 .   طبق بند 89 استاندارد حسابداری شماره 32، واحد تجاری ”م“ در ابتدا تمامی داراییهای مشترک مربوط به هر یک از واحدهای مولد وجه نقد تحت بررسی را شناسایی می‌کند. داراییهای مشترک، ساختمان اداره مرکزی و مرکز تحقیقات است.

70 .   واحد تجاری ”م“ نحوه برخورد با هر یک از داراییهای مشترک را به صورت زیر تعیین می‌کند:

الف.   مبلغ دفتری ساختمان اداره مرکزی را می‌توان بر مبنای منطقی و یکنواخت به واحدهای مولد وجه نقد تحت بررسی تخصیص داد.

ب .   مبلغ دفتری مرکز تحقیقات را نمی‌توان بر مبنای منطقی و یکنواخت به واحدهای مولد وجه نقد تحت بررسی تخصیص داد.

 

تخصیص داراییهای مشترک

71 .   مبلغ دفتری ساختمان اداره مرکزی بر مبنای مبلغ دفتری هر یک از واحدهای مولد وجه نقد تخصیص می‌یابد. به دلیل اینکه عمر مفید برآوردی واحد مولد وجه نقد ”الف“ 10 سال و واحدهای مولد وجه نقد ‏”ب“‏ و‏ ”ج“ ‏20 سال است، از مبنای تخصیص موزون استفاده می‌شود.

صفحه     1     2    3     4     5     6      7     8      9      10      11